روزنه‌ای برای نفس کشیدن/ آب سد آیدوغموش؛ مُسکّنی که باید مدیریت شود
به گزارش موج رسا; جلسه مطالبه‌گری بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان با موضوع بررسی ماله کمبود آب کشاورزی شهرستان طارم، شامگاه شنبه (19 تیر) با حضور مصطفی طاهری(نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی)، جواد تاراسی(رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان)، اسماعیل افشاری(مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای زنجان) و نمایندگانی از کشاورزان شهرستان طارم برگزار شد.
علیرضا جراحی، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان در ابتدای این جلسه با بیان اینکه معضل کمبود آب و مشکلات کشاورزی طارم، بحث اصلی این جلسه است، گفت: هر چند در گذشته نیز به کشاورزی طارم، توجه شده اما کافی نبوده و انتظار این بوده که بیشتر از این‌ها باید توجه می‌شد.
وی افزود: مشکلات کشاورزی شهرستان طارم به صورت طرح پژوهشی در دانشگاه مطرح می‌شود.
سپس تعدادی از کشاورزان و فعالان بخش کشاورزی شهرستان طارم به نمایندگی از کشاورزان این شهرستان به بیان مشکلات، دغدغه‌ها، نگرانی‌ها و همچنین راهکارها برای جبران کمبود آب و جلوگیری از نابودی محصولات کشاورزی طارم پرداختند تا علاوه بر موضوع اقتصاد و معیشت، موضوع فرهنگی این شهرستان نیز قربانی کمبود آب که ناشی از سوء مدیریت در سال‌های گذشته است، نشود.
بالا بودن هزینه رهاسازی آب و عدم توانایی کشاورزان برای پرداخت هزینه آن، بلاتکلیف بودن آینده محصولات کشاورزی طارم با توجه به احتمال عدم انتقال آب سد آیدوغموش از سال بعد، استفاده استان‌های دیگر از آب شهرستان طارم علی‌رغم وجود 22 سرشاخه اصلی و رودخانه‌های پُرآب، ممنوع بودن کشت برنج در طارم علی‌رغم باکیفیت بودن این محصول و همچنین داشتن کمترین فاصله شالیزارها با قزل‌اوزن، عدم تحقق حق‌آبه شهرستان طارم به میزان 156 میلیون مترمکعب علی‌رغم 3 میلیارد مترمکعب آب تولیدی این شهرستان که به دریای خزر می‌ریزد، زیر کشت رفتن دشت‌های ممنوعه در سایر استان‌ها و ممنوعه اعلام کردن دشت‌های استان زنجان و عدم عایدی هیچ مبلغی از آب تولیدی از جمله موارد مطروحه توسط کشاورزان شهزستان طارم بود.
* وارث کم‌کاری دولت‌های گذشته در کم‌آبی هستیم
مصطفی طاهری، نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه آب، اولویت اصلی تمام مسائل و مشکلات است، گفت: عقب‌ماندگی جدی در کل استان در بحث آب داریم و 95 درصد آب صنعت استان از دشت‌های ممنوعه تامین می‌شود ودر حالی که 40 درصد تولید ناخالص داخلی استان از همین واحدهای صنعتی است.
وی با بیان اینکه آب شُرب استان از دشت‌های ممنوعه تامین می‌شود، اظهار داشت: دشت ممنوعه یعنی آب آن از بین رفته و نباید به آن دست زد در حالی که ما از همین دشت‌ها آب برمی‌داریم.
طاهری با بیان اینکه ما وارث مشکلی هستیم که به سال‌های گذشته برمی‌گردد، خاطرنشان کرد: در زمان دولت‌های قبلی و زمان نهضت سدسازی باید سد به اندازه کافی در این استان ساخته می‌شد که این کار انجام نشده و علی‌رغم داشتن 1.3 درصد مساحت و جمعیت کشور متاسفانه تعداد سدهای استان به این میزان نیست.
نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه 85 درصد منابع آبی استان مربوط به قزل‌اوزن است، افزود: در گذشته 8 استان برای این منبع آبی می‌خواستند تصمیم بگیرند که استاندار زنجان در جلسه تصمیم‌گیری حاضر نبوده و سایر استان‌ها تصمیم‌گیری و صورتجلسه کرده‌اند و امروز این مشکلات پیش آمده است در حالی که همان موقع می‌شد کارهایی انجام داد که متاسفانه نشده است.
وی با اشاره به انتقال آب از سد آیدوغموش گفت: مشکلات کشاورزی و کمبود آب شهرستان طارم، راهکار و راه حل دارد که امروز باید تلاش کنیم هرچند سخت اما ممکن است و اگر امروز نجنبیم، چند سال بعد دیگر راه حلی نخواهد بود.
طاهری تصریح کرد: آبی که از سد آیدوغموش به قزل‌اوزن انتقال پیدا کرده باید مدیریت شده و عادلانه توزیع شود تا بتوانیم بحران فعلی را پشت سر بگذاریم.
نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه 20 میلیون مترمکعب آب از سد آیدوغموش برای کشاورزی طارم تامین شده است، گفت: این منبع آب را باید مدیریت کنیم تا از این بحران عبور کنیم و حتی اگر امکان دارد باید فاصله زمان آبیاری را افزایش دهیم.
وی با بیان اینکه عدم مدیریت در چندین سال گذشته سبب ایجاد چنین مشکلی شده است، تصریح کرد: باید با کار کارشناسی و کمترین آسیب، آب به گیلوان هم برسد اما باز هم باید مدیریت شود چرا که به هر حال این عقب‌ماندگی آب برای استان وجود دارد.
* توسعه اراضی در شرایط کنونی، غیرمنطقی و اشتباه است
اسماعیل افشاری، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای زنجان نیز گفت: امسال کمبود آب به صورت کلی بوده و مختص یک شهرستان نیست اما در شهرستان طارم، سد آیدوغموش را به عنوان نقطه امید داریم.
وی با بیان اینکه انتقال آب از سد آیدوغموش، فروش آب نیست، اظهار داشت: آب سد آیدوغموش توسط وزارت نیرو و در قالب مدیریت یکپارچه منابع آب به شهرستان طارم تخصیص یافته و هزینه پرداختی با عنوان قانون عملکرد محصول زراعی است و اگر این سد در زنجان بود و آب آن به جای دیگر منتقل می‌شد ما نیز این کار را انجام می‌دادیم.
افشاری خاطرنشان کرد: از 3 هزار هکتار بستر موجود در شهرستان طارم 500 هکتار در قالب قرارداد منعقد شده که الزام کرده‌ایم که الگوی کشت منطقه رعایت شود و قرارداد را نمی‌توانیم لغو کنیم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای زنجان با بیان اینکه وضعیت موجود را باید حفظ کنیم، گفت: توسعه اراضی در این شرایط، غیرمنطقی است.
وی مساحت منطقه طارم را 30 هزار هکتار بیان کرد و افزود: باید وضعیت موجود را حفظ کنیم چرا که توسعه اراضی تا قبل از تامین زیرساخت مطمئن، کار اشتباهی است.
افشاری با بیان اینکه حق‌آبه این شهرستان از قزل‌اوزن و سرشاخه‌ها 250 میلیون مترمکعب است، خاطرنشان کرد: بین 20 تا 25 میلیون مترمکعب در تابستان برای تامین آب طارم، کم می‌آوریم.
وی با بیان اینکه فعلا آب از سد آیدوغموش برای تامین آب کشاورزی طارم انتقال داده شده است، افزود: راهکار میان‌مدت نیز در این رابطه پیشنهاد داده شده است.
* ظرفیت موجود را باید حفظ کنیم
جواد تاراسی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان نیز گفت: با تلاش‌های فراوان و در این وانفسای کمبود توانسته‌ایم آب سد آیدوغموش را از استان آذربایجان شرقی تامین کنیم لذا محدود است و باید مدیریت شود.
وی با بیان اینکه الان در بحران قرار داریم، اظهار داشت: محل‌هایی برنج‌کاری فقط برای کاشت برنج است زیرا هم زمین و هم کشاورز، متخصص این کار است.
تاراسی خاطرنشان کرد: کشاورزی که برنج می‌کارد، تنها منبع درآمد و زندگی‌اش از کاشت برنج است و اگر نتواند معیشت خود را تامین کند باید جوابگوی وی باشیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان ابراز کرد: خواهش بنده این است که مدیر امور آب و مدیر جهاد کشاورزی شهرستان طارم با هماهنگی یکدیگر و به صورت جوامع محلی، معتمد و معتقد، آب فعلی را به صورت عدالت‌محور، مدیریت و توزیع کنند.
وی گفت: شهرستان طارم با همت کشاورزان این منطقه به عنوان رتبه اول کشور در مشت و تولید زیتون است و 21 هزار هکتار زیتون در شهرستان طارم داریم.
تاراسی اظهار داشت: وظیفه قانونی و شرعی همه ما این است که این ظرفیت را حفظ کنیم.
گزارش از حسین عباسی
انتهای خبر/